1945. Zajęcie lewobrzeżnej Warszawy przez Armię Czerwoną

17 stycznia 1945 roku lewobrzeżna część Warszawy została zajęta (a nie wyzwolona) przez Armię Czerwoną i podporządkowaną jej 1 Armię Wojska Polskiego. Niemcy wycofali się z Warszawy nie stawiając wielkiego oporu w obawie przed okrążeniem. Wycofali się z hektarów zgliszcz, wyludnionych i zaminowanych ruin.

W samym mieście pomiędzy masowymi grobami powstańców i cywilów koczowało około 1000 zagłodzonych „robinsonów”. Byli to ludzie, którzy po upadku Powstania Warszawskiego nie wypełnili niemieckiego rozkazu i nie wyszli z miasta. Wśród nich byli również Żydzi, którzy nie mogli opuścić miasta. Woleli koczować w ruinach niż oddać się w niemieckie ręce, co prowadziło wprost do śmierci. To byli ostatni mieszkańcy lewobrzeżnej Warszawy i realnie tylko ich oswobodziła (nie mylić z „wyzwoliła„, gdyż to związane jest z odzyskaniem niepodległości) Armia Czerwona spod niemieckiej okupacji.

Na gruncie formalnoprawnym z pewnością nie doszło do wyzwolenia stolicy Polski, ale do zmiany okupanta i za razem warunków okupacji na lewym brzegu Wisły.
Prawobrzeżna Warszawa była w rękach Sowietów od 15 września 1944 roku.