Leonard Skierski: jeden z bohaterów wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku

Leonard Skierski urodził się 26 kwietnia 1866 roku w Stopnicy. Jego rodzicami byli Henryk Skierski ze starej szlacheckiej rodziny herbu Puchała i Heleny Hassman. Wychował się w rodzinie ewangelicko-reformowanej (kawlińskiej). Miał młodszego brata Stefana, który został pastorem. W 1908 poślubił Natalię Goryn, z którą miał syna Waleriana urodzonego w 1909 roku.

Edukacja i kariera wojskowa

Skierski rozpoczął naukę w Męskim Gimnazjum Rządowym w Kielcach. Następnie w wstąpił do wojska, wykorzystując lukę prawną dotyczącą wyznania. Ponieważ nie był katolikiem, został od razu przyjęty do armii carskiej. Liczba miejsc dla katolików była ograniczona zgodnie z przepisem wydanym przez cara. Ukończył Woroneski Korpus Kadetów i Michaiłowską Szkołę Artyleryjską w Petersburgu w 1887r. W 1888 roku został mianowany oficerem 3 Brygady Artylerii Gwardii, a w 1906 r awansowany na pułkownika artylerii.

Podczas I Wojny światowej dowodził drugim dywizjonem 3 Brygady Artylerii Gwardii. 11 lutego 1915 został awansowany na generała majora ze starszeństwem z dniem 29 września 1914. Starszeństwo to zasada, która ustala hierarchię oficerów o tym samym stopniu oficerskim w danym Korpusie Osobowym.

Od 10 marca 1915 dowodził VII Brygadą Artylerii. Następnie był szefem sztabu XXI Korpusu Armijnego. 28 kwietnia 1917 został inspektorem artylerii V Korpusu Armijnego. Po wybuchu rewolucji lutowej 1917 zorganizował w 5 Korpusie Stowarzyszenie Żołnierzy Polaków, z zamiarem tworzenia IV Korpusu Polskiego w Rosji. Był aresztowany przez bolszewików, ale udało mu się zbiec na Ukrainę, gdzie wstąpił do II Korpusu Polskiego w Rosji generała Eugeniusza de Henning-Michaelisa. Po rozbrojeniu Korpusu przez wojska austro-węgierskie, Skierski uniknął aresztu i walczył w oddziałach „białych”.

15 maja 1919 został mianowany dowódcą 7 Dywizji Piechoty. 20 maja 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika i starszeństwa z dniem 29 września 1914 roku. 25 lipca 1919 został zwolniony z czynnej służby i zaliczony do I Rezerwy. 26 sierpnia 1919 został ponownie powołany do czynnej służby w Wojsku Polskim i przydzielony do armii generała Hallera. Absolwent IV kursu w Centrum Studiów Artyleryjskich w Warszawie.

W 1920, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, w trakcie działań pościgowych, rozpoczętych pod stolicą po Bitwie Warszawskiej, dowodził 4 Armią. Kierowany przez niego związek operacyjny i 2 Armia gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, 25 września zdobyły Grodno i rozbiły siły bolszewickie w jego rejonie. Przypieczętowało to sukces operacji niemeńskiej.

Bitwa nad Niemnem była decydującą bitwa wojny polsko-bolszewickiej. Była stoczona w dniach 20–26 września. Jednak niektóre źródła podają, że trwała do 28 września 1920 roku. Był to drugi zasadniczy sukces militarny Wojska Polskiego w kontrofensywie przeciw Armii Czerwonej po Bitwie Warszawskiej.

20 września 1920 Skierski został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, „w artylerii z grupy b. Korpusów Wschodnich i b. armii rosyjskiej”. Niedługo potem, 28 lutego 1921 został zatwierdzony od 1 kwietnia 1920 w stopniu generała porucznika, „w artylerii z grupy b. Korpusów Wschodnich i b. armii rosyjskiej”, a 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała dywizji ze starszeństwem z dnia 1 czerwcu 1919 w korpusie generałów.

W dniach przewrotu majowego 1926 opowiedział się po stronie J. Piłsudskiego, aresztowany przez zwolenników rządu. Zwolniony, potem faworyzowany przez piłsudczyków. Był m.in.:

• dowódcą 7 Dywizji Piechoty V – VII 1919 w powstaniu śląskim,
• dowódcą 1 Dywizji Strzelców Polskich armii Hallera VII – IX 1919, walczył na Wołyniu,
• dowódcą 13 Dywizji Piechoty, IX – XII 1919,
• dowódcą 4 Dywizji Piechoty, XII 1919 – V 1920, udział w wyprawie kijowskiej,
• dowódca Grupy Operacyjnej V – VII 1920, w wojnie polsko-bolszewickiej,
• dowódcą 4 Armii VII 1920 – II 1921, udział w bitwie o Warszawę i kontruderzeniu Wojska Polskiego w wojnie polsko-bolszewickiej, 4 Armia w walkach osiągnęła rz. Słucz na Wołyniu. Za walki odznaczony Virtuti Militari drugiej klasy,
• inspektorem Armii nr III w Toruniu, II 1921 – X 1926,
• inspektorem armii w Warszawie, X 1926 – XII 1931.

Z dniem 31 grudnia 1931 został przeniesiony w stan spoczynku. Na emeryturze osiadł w Warszawie. Działał w stowarzyszeniach Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Polsce. W 1936 został wybrany przewodniczącym Synodu Kościoła.

W chwili agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 przebywał gościnnie z żoną Natalią i płk. Rajmundem Brzozowskim u generała Stanisława Sołłohuba-Dowoyno w majątku Ziołowo w powiecie kobryńskim. 20 września gen. Sołłohub-Dowoyno został zastrzelony przez funkcjonariusza NKWD na oczach swej rodziny, a gen. Skierskiego aresztowano jak stał, nie pozwalając mu zabrać nawet płaszcza, po czym osadzono w więzieniu NKWD w Kobryniu.

15 października 1939 przewieziono go do obozu w Starobielsku, a następnie w 1940 zamordowano w siedzibie NKWD w Charkowie. Generał Leonard Skierski był najprawdopodobniej najstarszym polskim jeńcem zamordowanym w ramach zbrodni katyńskiej. Został pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Charkowie.